Bu yazımızda incelenecek olanlar kendi irademizle seçmediğimiz yakınlar, özellikle de yaşı büyük akrabalardır. O yüzden bu bölümde akraba olarak atıf yapılanlar, anne, baba, dayı, teyze, enişte, hala gibi yakınlarındır.
Akrabalarla eskiden belirli aralıklarla yapılan ve irtibatta kalmamızı sağlayan telefon konuşmalarının yerini, artık iyiden iyiye yazışma aldı. Bunun sebepleri çok çeşitli. Yazışmanın; günlük iş/okul hayatını konuşma kadar aksatmaması, fotoğraf paylaşımı gibi imkanlarının olması, anlık cevap gerektirmemesi gibi avantajlar bu sebeplerden sayılabilir. Ancak imla konusunda büyük sıkıntıların olması, ilk anlaşmazlıkta hemen eski usul aramaların yapılması, haftada bir darlayan akrabanın her gün mesaj atması, yazan akrabaya dönmenin ertelendikçe yük olması gibi dezavantajlar da hemen ardından çıktı.
Teknoloji konularında daha yeni yeni bir kültür oturtmaya başlayan akrabalar, istisnaları olmakla birlikte meseleyi tamamen yanlış, hadi yanlış demeyelim de farklı anlamış olarak kabul edilebilir. Eskiden mail gruplarında dönen garip mailler geleneğinin devamı için canla başla çalışan akrabalarımıza öncelikle saygı duymak gerektiğini belirtmek isteriz. Ancak bazen bunaltıcı oldukları da bir gerçek. Yaş ilerledikçe edinilen tecrübeyle bünyeye gelen liderlik duyguları, teknoloji sayesinde akrabalarımızın yalnız ve dingin yaşamlarınını da bozmadığı için akrabalar Whatsapp’ta bayağı aktivist bir role bürünürler. Hatta karşılaştığınız zaman attıklarını okuyup okumadığınızın kontrolünü bile yaparlar. Çünkü mantık basittir: “Bir şey dediğimde duyup tepki veriyorsan, bir şey yazdığımda da tepki vermelisin.”.
Ancak sadece sana karşı tavır böyledir. Eğer annenin ya da babanın telefonunu alıp kurcalanırsa, kendi dünyalarının bambaşka olduğu fark edilir. Ve bu içerikler tek başına bir yazışmaloji konusu olabilecek kadar geniş ve zengindir. Çünkü detaylı düşünüldüğü zaman, yaş farkından dolayı davranışlarını sınırlayan/değiştiren biri, neden Whatsapp’ta da sınırlamasın ki sorusu akıllara gelir.
Yine gözlemlere göre bu yaştaki kadın ve erkekler arasında, yazışmanın kullanım alışkanlıkları açısından da ciddi farklılıklar bulunmaktadır.
Bazı erkek akrabalar için az önce bahsedilen zincir mesajlar yazışmalarda büyük paya sahiptir. Sohbetler listesinde, en üstte samimi olunan en fazla birkaç kişiyle kısa kısa mesajlaşılmış pek değişmeyen isimler bulunur. Girilen gruplar da genelde “Herkese tek tek mesaj atmayalım.” mantığında kurulmuş gruplardır. İş, duyurular, haberler dışında muhabbetin uzun süre pek devam etmediği bu gruplar, aslında orta yaş erkeklerinin Whatsapp kullanma amacıyla ilgili de güzel örnekler sunmaktadır. Kısacası yaşlı erkek kurtlar meselenin özü olan haberleşme tarafındadır. Tam da bu nedenle de sıkıcıdır. Baba, amca, dayı yazışmaları genelde bir konudan fazla sürmez. O konuda da mesajlar arasında günler olabilir. Çünkü siz ne kadar yazsanız da, babaların, dayıların konudan kopmaları kolaydır.
Kadınlar ise yine bambaşka bir dünyadır. Yaşı daha küçük çocuk varsa bunların veli grupları, arkadaşlarıyla gruplar ve organizasyon grupları gibi yoğun olarak kullanılır. Annen veya teyzeni filan düşündüğünde eğer kullanıcıysa ağır kullanıcı olduğunu göreceksin. Bu teknoloji eşiğini aşmışsa, kesin yoğun kullanıcıdır. Çünkü dünyayı merak edip konuşmayı öğrenen bir çocuk gibi, arkadaşlarının ve günlük yaşantısıyla ilgili konuların konuşulduğu bir ortamda bir kadının “Ben anlamıyorum bunlardan” inadı, çok kısa sürebilir.
Bir adım öteye geçersek, bir orta yaşlı bir kadın, bir whatsapp grubuna katılacak kadar bu teknolojiye hakimse, asla sadece tek bir grupta olamaz. Gerçek hayatta sadece bir arkadaş grubu olsa bile, o grupta bulunan her kişinin, aynı ekiple bir de bulunmadığı Whatsapp grubu vardır. Açılmadıysa da henüz açılmamıştır. Size “Gelirken ekmek al.” bile derken zorlanan anne ve teyzelerinizin, ne gibi konularda ne gibi şeyler diyebildiğini, kendisinden izin alarak ve telefonunu inceleyerek gözlerinle görebilir, hayretlere düşebilirsiniz. Herkes hakkında kötü konuşsa da senin hakkında kötü konuşmayacağı için, pek de sorun etmeyecektir. Zaten genelde anne/baba telefonları kilitsizdir.
Yazışmalojide ileride bol bol değineceğimiz konulardan biri de, büyükler, büyüklerimiz olacak. Onlar her ne kadar bize dair çok bilgiye sahip olsa da, belki de tarihte ilk defa onlardan sonraki nesil, büyüklerin (En azından bir alanda) gelişimini izliyor. Çok ilginç değil mi?